Տարիների խորքից հարազատ մի ձայն արթնացնում է ինձ գիշերվա կեսին ու հարցնում.
- Ինչպե՞ս ես:
Նա երբեք չի բարևում: Ցտեսություն էլ չի ասում: Ողջույնի ու հրաժեշտի խոսքերից համառորեն խուսափում է, երևի ուզում է համոզել ինքն իրեն, թե միշտ իր կողքին եմ: Ու չնայած որ մենք երկրագնդի տարբեր բևեռներում ենք ապրում, շատ վաղուց խոստացել ենք իրար, որ երբեք մեկս մյուսին չենք մոռանալու:
- Լավ եմ, փառք Աստծո:
Նա ինձ հանդիպած ամենագեղեցիկ տղան էր: Ուղղակի մեր պատմությունն այդպես էլ մնաց մի լուսավոր ու նեղ միջանցքում: Դասամիջոցներին շտապում էինք այնտեղ իրար տեսնելու անզուսպ ցանկությամբ, կանգնում կողք-կողքի, թաքուն նայում մեկմեկու ու լռում երկար: Ես դեռ հիշում եմ շատ պատահականորեն միասին անցկացրած դասաժամերը, նրա սիրուն դիմագծերը, խորը հայացքը, փոքր-ինչ ամաչկոտ պահվածքն ու համեստությունը... Ես անկարող էի մոռանալ նրան...
Այլ հարցեր չի տալիս, չի հետաքրքրվում, թե որտեղ եմ աշխատում, ազատ ժամանակ ինչով եմ զբաղվում, սիրահարված եմ, թե ոչ, հանդիպում եմ որևէ մեկի հետ, կամ գուցե արդեն նշանվել եմ: Չի հարցնում, որովհետև շատ վաղուց խոստացել ենք իրար, որ մեկս մյուսին երբեք ցավ չենք պատճառելու:
- Ինչպե՞ս ես,- հարցնում է նորից:
- Խաղաղ եմ, երջանիկ: Դրանից կարևոր բան կա՞ աշխարհում:
Ծիծաղում է: Տարիների խորքից զվարթ մի ծիծաղ իմ մեջ անթեղված զգացմունքներ է արթնացնում: Վստահ եմ, որ չի հավատում պատասխանիս: Նա չգիտի, որ երջանկություն բառն ինձ համար կորցրել է նախկին իմաստներն ու նորերով համալրվել: Նա չգիտի, որ այդ բառի մեջ ես այլևս պատկերներ ու կերպարանքներ չեմ տեսնում, չգիտի, որ ես վերջապես հասկացել եմ` մարդ էակը չի կարող իր նմանին երջանկություն նվիրել, երբեք ու ոչ մի դեպքում: Որովհետև սովորել եմ ճանաչել հոգիս ու գիտակցել եմ, որ իմ պարզ, մաքուր ու կատարյալ երջանկությունը հենց միայն ինձնից է կախված:
- Ուրախ եմ, որ երջանիկ ես:
Նա ամբողջ սրտով ուզում է, որ ես ինձ միշտ երջանիկ զգամ: Նրա համար էական նշանակություն չունի, թե ինչպես, երբ, որտեղ և ում հետ կլինեմ: «Կարևորը, որ դու երջանիկ լինես, մնացած ոչ մի այլ բան կարևոր չէ». նրա վերջին խոսքերն էին:
- Դո՞ւ ինչպես ես,- հարցնում եմ ես:
Նա հիմա ժպտում է: Ես դա տեսնել չեմ կարող, բայց գիտեմ, որ այդ հարցը լսելիս նա միշտ ժպտում է: Չէ՞ որ գիտեմ պատասխանը: Շատ վաղուց մենք խոստացանք մեկս մյուսին, որ պիտի փորձենք առանց իրա՛ր ապրել: Ու պահեցինք մեր խոստումը: Նա ուժեղ էր, ինձ պես լաց չէր լինում: Երևի զսպում էր իրեն, բայց նրա սև աչքերում ես այդպես էլ երբեք արցունք չտեսա:
- Կզանգեմ մի քանի օրից,- ասում է ու անջատում:
Ներսումս մի բան սկսում է փլվել... Երևի լավ է, որ գիշեր է: Ուզում եմ ձմեռը շուտ գա` զով, քամոտ, ցուրտ, որ հոգիս սառչի, որ մրսի օդը... Որ խավար ու ցուրտ գիշեր լինի, որը ոչ մի ծածկոցով փաթաթել չի լինում: Ուզում եմ, որ գիշերն էլ մրսի...
Մենք բաժանվեցինք ձմռանը: Այնուհետև ապրածս կյանքի բոլոր ձմեռները ծանրացան հիշողություններով, ստվերեցին հոգուս լույսը: Դա վերջին անգամն էր, որ տեսա նրան: Նա շրջվեց, հեռացավ, ու հենց այդ պահին ինձ սկսեց թվալ, թե ես կանգնած եմ մեր լուսավոր ու նեղ միջանցքում, թե կրկին տասնվեց տարեկան եմ, թե ուր որ է կսկսվի դասն, ու ստիպված կլինեմ գնալ դասարան, թողնել նրան... Նա դանդաղ քայլերով գնում էր ետ` դեպի անցյալ, իսկ ես դեռ ապշած կանգնել ու մեզ բաժանող սանտիմետրերն ու մետրերն էի հաշվում, մտովի անիծում իրերի դասավորությունն ու հասկանում մի բան. ես սիրում էի նրան` այդ սև աչքերով տղային, որի հետ ինձ հիմա միայն մի քանի հուշեր էին կապելու, մի միջանցք, մի լուսանկար ու մի երգ...
Ես տասնվեց տարեկան եմ: Փետրվար: Ձմեռ: Ձյուն: Ցուրտ: Մի նեղ ու այնքա՜ն լուսավոր միջանցք, որ մի ամբողջ կյանք բոցավառվելու է իմ հիշողության մեջ ու ինձ երբե՛ք հանգիստ չի տալու...
Մենք բաժանվեցինք ձմռանը: Դա վերջին անգամն էր, որ տեսա նրան: Այդ նույն միջանցքում հիմա վաղուց արդեն ուրիշներն են սիրում իրար, իսկ մենք... Մեր սերը մնաց այդ պատերից ներս...
No comments:
Post a Comment